14 oktober: Kigo gevangenis

Op donderdag zijn we naar de Kigo (tjieko) prison geweest. Dat is de gevangenis waar mijn ouders voor aan het werk gaan, met hun NGO (non-govermental organisation). Ze gaan daar de ziekenzaal opknappen, en daarna ook het educational centre.
Ze zijn nu nog bezig met het opzetten van de organisatie, Second Chance Support. Over een tijdje zal er een website van zijn. Dus mocht je hen financieel willen ondersteunen, dan kan je dat binnenkort via internet terugvinden. Of vraag mij er gewoon even naar.

We zijn met een special hire (dat is wat wij eigenlijk een taxi zouden noemen) naar de Kigo gevangenis gegaan. Het is ongeveer 15 km van ons appartement, en als je met het openbaar vervoer wilt gaan, moet je zo'n 3 x overstappen. En we wilden veel spullen meenemen, dus dat was niet zo handig.

We zijn eerst naar de mannengevangenis gegaan. Daar waren mannen geselecteerd die het leuk vonden om mee te doen met de workshop om kaarten te maken van de theezakjes die ik meegebracht had. We begonnen met 23 mannen, maar in de loop van de workshop kwamen er nog meer mannen bij, dus eindigden we met zo'n 30 mannen.

In het begin vond ik het even wennen; moet ik nou echt aan stoere mannen in een gevangenis gaan uitleggen hoe ze precies het vierkantje moesten gaan knippen? Maar al snel wende het, en de mannen vonden het fantastisch. Zelf hebben we er wel veel lol om gehad; ooit criminele mannen theezakjes zien vouwen? :-)

Even als achtergrondinformatie: veel van de mensen die in de gevangenis zitten, hebben nog geen rechtzaak gehad. Dat kan rustig jaren duren. En sommigen worden dan alsnog vrijgesproken. Dat je dan jaren in de gevangenis hebt gezeten, is gewoon pech voor je. Je kan bv. jaren op een proces wachten, terwijl je voor een paar euro bananen op de markt hebt gestolen... De mannen waar we hier mee te maken hadden, hoeven dan ook niet allemaal zware delicten te hebben gepleegd. Maar dat weet je natuurlijk niet van ieder individu.
In deze gevangenis zitten zo'n 1100 mensen, terwijl de gevangenis gebouwd is voor 400 mannen. Het is dus erg krap, als je met 35 mannen in één zaaltje op de matrassen op de grond moet slapen!

Toen de theezakjes gevouwen en geplakt waren, hadden we ook glitterlijm. Dat vonden ze ook fantastisch! En wij vonden t weer prachtig. Zoals Celesta zei: mannen met paarse glitterlijm, is toch een beetje vreemd. :-)
Met de lijm maakten ze de meest creatieve dingen. Iemand schreef de naam van zijn zoontje (Emma) erop, verschillenden schreven christelijke teksten, als 'God', 'I love Jesus', etc. Of ze maakten gewoon versieringen.

Aan het eind hebben we een foto gemaakt. Daarna was het tijd voor ze om geteld te worden. Aan het begin van elke nieuwe shift van de bewakers moeten alle mannen geteld worden, zodat de bewakers zeker weten dat ze met het juiste aantal gevangenen beginnen.

Het hoofd van de mannengevangenis vond de kaarten ook erg mooi. Ik had nog veel voorbeeldkaarten, dus daar mocht hij er een van uitzoeken. Hij zou het cadeau doen aan zijn vrouw. Hij wilde eigenlijk ook een envelop erbij. Die heb ik voor hem gevouwen van een A4-tje. Dat vond hij helemaal geweldig, het zag er in zijn ogen uit als een echte envelop (en in mijn ogen als iets wat ik even snel in elkaar geflanst had).
Ook de bewaker die er de hele ochtend was geweest, heb ik een kaart gegeven, waarvan ik wist dat hij die mooi vond. Hij heeft ook al aan mijn moeder gevraagd of ze niet ook zo'n workshop kunnen geven voor de vrouwen van de bewakers.

Na snel wat gegeten te hebben, gingen we naar de vrouwengevangenis, op hetzelfde terrein, een ander gebouw. Daar waren ruim 40 vrouwen. Deze vrouwen zouden er allemaal bij zijn. Vrouwen met kinderen mogen kun kind tot 4 jaar bij zich in de gevangenis houden.
Met deze moeders en kinderen is mijn moeder gaan vingerverven. Ook heeft ze kleding en speelgoed uitgedeeld, die door een oud-klasgenoot van mijn moeder (van haar verpleegkundeopleiding ongeveer 6 jaar geleden) was ingezameld en wij meegenomen hadden naar Uganda.
Ook de bewakers (ook vrouwen) kregen iets mee voor hun kinderen. Want ook deze vrouwen hebben niet veel, en het is belangrijk goede relaties op te bouwen met hen, zodat zij goed voor de gevangenen zullen zorgen.

Met de vrouwen bleek het moeilijker te gaan dan met de mannen. Ik had dat niet verwacht, in Nederland zijn vrouwen toch vaak wel wat makkelijker in dat knutselen. Maar deze vrouwen hebben al de hele ochtend hard moeten werken, en kwamen dan ook redelijk moe en depressief over.
We kozen voor een heel makkelijk model om te maken.
Maar toen uiteindelijk de kaarten af waren, zag je sommige vrouwen echt stralen van trots! Dat was precies wat ik vooraf in gedachten had, dat je door zelf iets te maken, een stukje eigenwaarde kan vinden. Want deze vrouwen hebben echt geen zelfvertrouwen...
Ook het hoofd van de vrouwengevangenis kwam aan het eind nog kijken en was blij verrast met de resultaten, en vertelde de vrouwen dat ze trots op hen was!

Een opvallend verschil tussen de mannen en de vrouwen was dat de meeste mannen wel goed Engels spraken, maar de meeste vrouwen niet. En dat een van de bewakers weer geen Luganda (de plaatselijke taal) spreekt. Alles wordt dan door een van de gevangenen, Sharon, vertaald. Zo ook alles wat ik vertelde.
Goed nieuws voor Sharon, namelijk dat ze op 25 november vrij komt! Ik ben benieuwd wat er dan bij de vrouwen gebeurt, want zij is nu duidelijk de sterkste, meest positieve vrouw van het stel. Als zij weg is, zal er iemand anders haar plek in gaan nemen...

Nadat we weer een groepsfoto hebben genomen van het resultaat, krijgen we nog een bedankspeech van de bewaker, waarin ze benadrukt dat het God is die zorgt dat wij daar zijn, en dat wij doen wat er genoemd wordt in de Bijbel, dat we gevangenen bezoeken en hen kleden. Tenslotte wordt er voor ons nog een prachtig bedanklied gezongen. WOW, wat een krachtige stemmen blijken deze vrouwen dan te hebben, wat klinkt het mooi! "A friend in need, is a friend indeed" zingen ze.

We gaan nog even terug naar het mannengebouw, want we hebben nog wat dingen gekocht die ze daar hebben gemaakt en brengen de materialen die ze daar mogen houden om opnieuw theezakjes te gaan vouwen, en dan gaan we, lekker makkelijk met de special hire, weer terug naar het appartement.